Көп кабаттуу мүрзө

Арборобеллонун "трулли" боз үйлөрүн айттым. Шаар бай окшоду, көрүстөнү мыкты экен, ар бир күмбөз өзүнчө эле көркөм өнөр шедеври бейм. Сөөгүн өрттөп, кутуга салып туруп, бир күмбөзгө бир түтүндүн кишилерин кое беришет. Бирок мезгил учкан сайын, көрүстөнгө өлүк такыр сыйбай кеткенден болсо керек, аларга көп кабаттуу "үйлөрдү" салышат экен. Бишкектин сыртындагы "Байтик" көрүстөнүндө бир мүрзөлүк жер 13 миң сом турат экен, четтен келгендерге, ал эми бул жерде бир "батир" канча экенин биле алган жокмун...

Италиядагы таш боз үйлөр

Арборобелло! Ал жерде болгондон бери бир жыл өтүп кетиптир, бүгүн да бул чын экенине ишенбейм... Бирок сүрөттүн күчү ушунда экен, ишендирип коет. Сураштыра келсем, бул жомок шаарды европалыктар да биле беришпейт. "Арбор" "бак, дарак" дегенди, "белла", өзүңүз жакшы билгендей, "сулуу" дегенди билдирет. Демек, бак-дарактуу кооз жер. Бирок бул шаардын өзгөчөлүгү үйлөрүндө. Кадимки эле боз үйгө окшош, бирок боз таштан салынган, ар бир короонун чекесинен көрөсүз, болжолу багбандар жайкы аптаптан жашырынган жер окшобойбу. Аты "трулли". Ал эми шаарда жер тартыш болгондуктан го, мындай үйлөрдү бир-бирине жабыштыра салып, эшик тарабын түз дубал кылып, актап коюшкан (сүрөттө). Тарыхын сурасаңыз, 17-кылымда бирөөлөр шаар курат, бирок шаар түптөштүн салыгы көп болгондуктан, салыкчылар келатканда, тургундар үйлөрүнүн кирпичтерин бирден алып, үйлөрүн "чачып" жиберип, таш дөбөлөрдө отуруп калышат. Акыры шаарга уруксат берилет, бирок боз таштан тизип, төбөсү томолок үй куруу салты сакталып калат. 20-кылымдын экинчи жарымында, Италияда элдин турмушу оңолгондон кийин туризм гүлдөп-өсөт, Арборобелланын атагы таш жарат, шаарды туристтер каптайт, боз үйлөр бүт туристтик дүкөн, ресторан, музейлерге айландырылып, шаар тургундары кадимки үйлөргө сүрүлүп калат. Туризмдин адамдын турумушуна бүлгүн салган ушундай "жырткыч" жагы да бар эмеспи.